Wycena firmy kalkulatorem online, samodzielnie

Wycena firmy kalkulatorem to przeprowadzenie bezpłatnej wyceny na podstawie fragmentarycznych danych o firmie i jej otoczeniu biznesowym.

Wycena firmy kalkulatorem w większości przypadków jest dokonywana za pomocą bardzo prostych aplikacji.

Takie aplikacje wymagają podania zaledwie kilku podstawowych danych o firmie i jej otoczeniu gospodarczym. Tylko niewielka część z tych kalkulatorów to bardziej zaawansowane aplikacje.

Z punktu widzenia firm zajmujących się profesjonalnymi wycenami, darmowe kalkulatory online to jeden ze sposobów dotarcia do potencjalnych klientów.

Dla wielu przedsiębiorców, wycena firmy kalkulatorem online to pierwsza próba uzyskania informacji na temat wartości ich firmy.

Z pewnością odpowiadają one na zapotrzebowanie ze strony przedsiębiorców, którzy poszukują szybkiej i prostej odpowiedzi dotyczącej wyceny ich firm.

W sieci dostępne są również różnego rodzaju aplikacje płatne. Tematem niniejszego tekstu jest wyłącznie wycena firmy kalkulatorem bezpłatnym.

Podsumowując, w niniejszym tekście odpowiem na następujące pytania:

• Na czym polega wycena firmy kalkulatorem online z punktu widzenia prawidłowej wyceny firmy?
• Jakie główne zalety ma wycena kalkulatorem online (w kilku zdaniach, bo tych zalet jest niewiele?
• Jakie wady ma wycena firmy kalkulatorem?
• Czy wycena kalkulatorem online ma sens?

Wycena firmy kalkulatorem – propozycje z sieci

Wycena firmy kalkulatorem możliwość, która jest przede wszystkim oferowana na witrynach w języku angielskim. Poniżej przedstawiam linki do 13 różnych witryn z kalkulatorami online wyceny firmy. Na poniższej liście znajdują się zarówno kalkulatory bardzo proste, jak i bardziej zaawansowane.

https://www.calcxml.com/calculators/business-valuation

http://exitadviser.com/calculate-business-value.aspx

https://fitsmallbusiness.com/business-valuation-calculator

https://www.equitynet.com/crowdfunding-tools/startup-valuation-calculator.aspx

https://www.massmutual.com/planning/calculators/business-valuation-planner

http://www.bizex.net/business-valuation-tool

https://www.equidam.com/pricing-for-entrepreneurs

http://www.monahans.co.uk/services-businesstransfer-calculator.asp

https://www.lv.com/adviser/share-and-partnership-protection/tools-and-support/business-valuation-calculator

https://www.zionsbank.com/personal-banking/helpful-banking-resources/calculators/business-valuation

.

Różnice pomiędzy kalkulatorami wycen firm

Różnice pomiędzy kalkulatorami wynikają przede wszystkim z ilości wymaganych danych.

Mniej skomplikowane kalkulatory wycen firm wymagają podana tylko kilku informacji.

Te bardziej zaawansowane kalkulatory żądają danych, których podanie wymaga podstawowej wiedzy o rachunkowości i finansach przedsiębiorstw, a nawet o dokonywaniu wycen.

Przykładem takich danych są prognozowane przychody, marże, zyski czy poziom zadłużenia na następne kilka lat, a także stopa dyskontowa. Te dane w większości powinny wynikać z modelu finansowego firmy.

Wielu przedsiębiorców wpisuje dane do kalkulatorów w oparciu o informacje, które nie są wynikiem żadnych analiz. Dane te wynikają wyłącznie z ich myślenia życzeniowego. W takim przypadku nawet najbardziej zaawansowanych kalkulator nie poda sensownej wyceny.

Praktycznie wszystkie kalkulatory bazują na danych branżowych ze Stanów Zjednoczonych.

Podsumowując powyższe można wyciągnąć dwa wnioski:

• wycena firmy kalkulatorem, który wymaga wprowadzenia niewielu danych, będzie miała bardzo wstępny i bardzo ogólny charakter, czyli bardzo niską wiarygodność,
• wycena kalkulatorem online bardziej zaawansowanym umożliwi bardziej wiarygodną wycenę, ale właściwie wszystko zależy od jakości wprowadzanych danych, czyli od użytkownika.

Poniżej odniosę się do zalet i wad dokonywanej za pomocą kalkulatora online.

Zalety wyceny firmy kalkulatorem

Wycena firmy kalkulatorem posiada kilka zalet:

• prostota – nawet bardziej zaawansowane kalkulatory nie są trudne w użyciu,
• szybkość – na wycenę czeka się kilka sekund od wpisania danych,
• brak jakichkolwiek opłat – nawet w przypadku tych bardziej zaawansowanych aplikacji,
• edukuje przedsiębiorcę w zakresie istotnych czynników, wpływających na wartość firmy.

W kliku słowach odniosę się ostatniej z wymienionych powyżej zalet. Bardzo cenną cechą kalkulatorów jest wskazanie najważniejszych czynników, które wpływają na wartość firmy.

Poprzez wpisywanie danych o różnych wartościach można łatwo sprawdzić ich wpływ na wycenę firmy.

Wady wyceny firmy kalkulatorem 

Wycena firmy kalkulatorem online ma wiele wad, a wynikają głównie z dwóch kwestii:

• fragmentarycznych danych wpisywanych przez użytkownika, na podstawie których jest dokonywana wycena,
• ograniczonej weryfikacji jakości wpisywanych przez użytkownika danych.

Pierwsza z powyższych kwestii jest bezpośrednio związana z kalkulatorem wyceny firmy. Szacowanie wartości wyceny firmy zależy od zastosowania konkretnego algorytmu, który stanowi podstawę aplikacji.

Druga z tych kwestii wiąże się z kalkulatorem pośrednio. Wiarygodność wyceny firmy zależy od jakości danych wpisywanych przez przedsiębiorcę.

Analizy konkretnych wad kalkulatorów dokonam poprzez porównanie do „profesjonalnego” (prawidłowego, rzetelnego, poprawnego) procesu wyceny firmy.

Wskażę, dlaczego uproszczona wycena firmy kalkulatorem zawsze będzie miała niską wiarygodność.

Porównanie do „profesjonalnego” procesu ograniczę do następujących etapów:

• wybór fundamentalnych założeń wyceny (standardy wartości i przesłanki wartości),
• wybór podejścia do wyceny oraz metody lub metod wycen,
• analiza danych o firmie i jej otoczeniu oraz przyjęcie założeń biznesowych wyceny,
• oszacowanie wartości bazowej oraz zastosowanie korekt – dyskonto i premie.

Powyższe podejście może się wydawać nieco skomplikowane, ale spróbuję wszystko uprościć.

Wady – fundamentalne założenia wyceny

W procesie wyceny firmy bazowym etapem jest przyjęcie fundamentalnych założeń. Te fundamentalne założenia to wybór konkretnego standardu wartości i przesłanki wartości.

Poniżej wyjaśniam krok po kroku o co chodzi.

Wycena firmy kalkulatorem a standardy wartości

Standard wartości dotyczy konkretnej sytuacji potencjalnych stron transakcji z pominięciem samego przedmiotu wyceny.

Gdy piszę o transakcji mam na myśli potencjalną sprzedaż firmy czy wejście kapitałowe (inwestycję) inwestora. Strony transakcji to sprzedający i kupujący albo firma i inwestor.

Wycena firmy kalkulatorem nie odnosi się w żaden sposób do takiej konkretnej sytuacji, a w tym typu transakcji. Zupełnie pomijają one czynniki związane ze specyfikę stron transakcji.

Można domniemywać, że standardowo wycena firmy kalkulatorem zakłada scenariusz odpowiadający w przybliżeniu godziwej wartości rynkowej (fair market value).

Oznacza to, że w takiej wycenie nie są brane pod uwagę jakiekolwiek czynniki indywidualne jednej ze stron lub też obu z nich.

Do takich czynników między innymi należą:

• efekt synergii, wynikający z połączenia firm,
• kontrola sprawowana przez wspólnika (akcjonariusza) większościowego, która może wpłynąć na wartość przejmowanej firmy,
• wyjątkowa znajomość rynku przez jedną ze stron,
• przymus sprzedaży czy podziału, wynikający np. z wewnętrznych problemów w firmie (np. spory pomiędzy wspólnikami czy pomiędzy właścicielem a zarządzającym czy kluczowym pracownikiem, a także choroba właściciela).

Innymi słowy przyjęcie założenia godziwej wartości rynkowej oznacza, iż wycena firmy kalkulatorem nie będzie uwzględniała specyfiki strony kupującej czy sprzedającej.

Brak możliwości uwzględnienia specyfiki konkretnej sytuacji może mieć istotny wpływ na wycenę firmy.

Trzy pozostałe standardy wartości, które są stosowane szeroko w praktyce wycen przedsiębiorstw to wartość:

• sprawiedliwa (fair value),
• inwestycyjna (investment value),
• wewnętrzna (intrinsic value).

Wycena firmy kalkulatorem a przesłanki wartości (wyceny)

Dwa podstawowe założenia dotyczące firmy, określane jako przesłanki wartości, są następujące:

• kontynuacja działalności (going concern),
• likwidacja działalności (liquidation).

Wycena firmy kalkulatorem nie odnosi się do kwestii kontynuacji działalności. Innymi słowy, kalkulator nie uwzględnia tego, czy istnieją jakiekolwiek zagrożenia dotyczące funkcjonowania firmy w przyszłości.

Zagrożenia dotyczące kontynuacji działalności mogą mieć charakter nie tylko rynkowy, ale wewnętrzny. Przykładem jest śmierć założyciela i głównego zarządzającego firmą albo spór wspólników.

Brak odniesienia się do wyżej opisanych przesłanek powoduje, że wycena firmy kalkulatorem przedstawi wartość, która będzie mało wiarygodna.

Wycena firmy kalkulatorem a metoda wyceny

Wycena firmy kalkulatorem nie daje dużego wyboru w zakresie metod wyceny. Kalkulatory prawie zawsze bazują one na podejściu dochodowym, a bardzo sporadycznie – na porównawczym.

W przypadku podejścia dochodowego najczęściej wykorzystywana jest metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF, czyli Discounted Cash Flows Method).

Podejście porównawcze bazuje na zastosowaniu mnożników opartych na kluczowych kategoriach finansowych. Wycena firmy kalkulatorem najczęściej uwzględnia następujące kategorie finansowe:

• P/E (cena za kapitał / zysk przypadający wspólnikom),
• EV/EBITDA (Enterprise Value/EBITDA),
• EV/EBIT (Enterprise Value/EBIT).

Wycena firmy kalkulatorem zupełnie pomija kategorie niefinansowe, które są często bardzo przydatne w procesie wyceny metodą porównawczą.

Profesjonalne wyceny przedsiębiorstw dokonuje się na podstawie 3 podejść:

• majątkowego (asset-based approach),
• dochodowego (income approach),
• porównawczego (market approach).

Każde z wyżej wymienionych podejść oferuje kilka metod wycen. Ogólnie można powiedzieć, że wybór metody wyceny zależy od specyfiki firmy i sytuacji stron transakcji.

Wycena firmy kalkulatorem a założenia biznesowe wyceny

Przygotowanie założeń biznesowych w procesie jakim jest wycena zaczyna się od zgromadzenia danych o firmie oraz ich analizy.

Wycena firmy kalkulatorem może być więc poprawnie dokonana między innymi pod warunkiem pozyskania następujących informacji:

• firmy, jej rynku, konkurencji, kilkuletnich prognoz,
• stanu całej gospodarki,
• rynku giełdowego (np. stopy zwrotu) i spółek z branży notowanych na giełdzie.

Następnie dokonuje się analizy danych w celu przygotowania założeń, a w tym między innymi analizy:

• historycznych i obecnych danych finansowych firmy, a także prognoz finansowych na kolejne lata,
• pozycji konkurencyjnej firmy w branży, poczynając od przeszłości, poprzez stan obecny i potencjał,
• krajowych czy globalnych czynników, które mogłyby wpłynąć – pozytywnie lub negatywnie – na sytuację firmy.

Wynikiem tych analiz powinna być wiarygodna prognoza rozwoju firmy w kolejnych kilku latach. Takie prognozy są przygotowywane w formie modeli finansowych. Dane wymagane przez kalkulatory powinny pochodzić właśnie z takich modeli finansowych.

Bez przeprowadzenia rzetelnej analizy pozycji konkurencyjnej firmy oraz tendencji rynkowych oraz krajowych trudno jest przygotować wiarygodne prognozy finansowe.

Najczęstsze błędy, które są popełniane przy przygotowywaniu danych do wyceny firmy kalkulatorem to między innymi:

• pomijanie zarówno silnej pozycji konkurencji, jak i słabej pozycji rynkowej firmy,
• zawyżanie przychodów, marż czy zysków – brak wiarygodnych założeń dotyczących kategorii produktów czy usług,
• zaniżanie niezbędnych wydatków w środki trwałe (CAPEX),
• zwiększanie przychodów (liczby użytkowników, umów itp.) bez zwiększania zasobów (osobowych czy majątkowych) czy wydatków marketingowych,
• nieuwzględnianie kosztu wynagrodzenia właściciela,
• trudność w pozyskaniu pracowników na kluczowe stanowiska przy założeniu dynamicznego rozwoju,
• nieuwzględnianie trudności w pozyskaniu finansowania (np. kredyt, pożyczka), które ma być podstawą rozwoju firmy w ciągu następnych kilku lat,
• brak korekt historycznych wyników finansowych dotyczących jednorazowych i niepowtarzalnych zdarzeń (tzw. normalizacja).

Założenia biznesowe, które są najczęściej wpisywane do kalkulatora dotyczą między innymi:

• wzrostu przychodów czy zysków oraz kosztów,
• wydatków kapitałowych w środki trwałe,
• poziomu zadłużenia,
• gotówki,
• wielkości kapitału obrotowego.

Oszacowanie wartości oraz zastosowanie korekt

Oprócz założeń biznesowych wycena firmy kalkulatorem opiera się na takich zmiennych jak średni ważony koszt kapitału czy dyskonto wynikające z wielkości firmy czy udziału mniejszościowego.

Na te zmienne użytkownik kalkulatora zazwyczaj nie ma wpływu. Algorytm aplikacji wybiera odpowiednie wartości na podstawie wyborów użytkownika (np. branża).

Wycena firmy kalkulatorem bazuje na tym, iż algorytm aplikacji korzysta z danych pochodzących z gospodarki amerykańskiej.

Dotyczy to zarówno danych z branż, jak i ogólnokrajowych.

To niedopasowanie głównych danych do gospodarki polskiej powoduje, że wycena kalkulatorem online już na starcie jest wadliwa.

Wycena firmy kalkulatorem w większości przypadków nie uwzględnia możliwości zastosowania korekt (dyskonto, czyli obniżenie wartości bazowej wyceny firmy) związanych między innymi z:

• pakietem mniejszościowym,
• wielkością spółki,
• małą płynnością.

Czy wycena kalkulatorem online ma sens?

Według mnie, wycena firmy kalkulatorem o najprostszej funkcjonalności ma sens tylko, gdy poszukuje się jakiejś szybkiej, ale bardzo ogólnej i bardzo wstępnej wyceny. Chciałbym mocno zaakcentować słowo „bardzo”.

Nie można dokonać wyceny firmy innej niż wstępna na podstawie kliku danych. Taka wycena firmy kalkulatorem będzie miała bardzo ograniczony zakres wykorzystania.

W mojej opinii, powoływanie się na taką wycenę podczas negocjacji nie ma sensu. Nie będzie to wiarygodne. Już lepiej powiedzieć, że wycena wynika z oczekiwań własnych. Nie rekomenduję dokonywania wyceny firmy kalkulatorem uproszczonym.

Bardziej skomplikowane kalkulatory wyceny umożliwiają wpisanie wielu danych. Teoretycznie, dzięki temu, taka wycena wycena firmy kalkulatorem może być bardziej wiarygodna.

Jak wspomniałem powyżej wycena kalkulatorem zaawansowanym jest ściśle powiązana  z danymi, które są wpisywane przez użytkownika.

Bez dobrych danych wejściowych wycena zaawansowanym kalkulatorem online nie będzie bardziej wiarygodna niż wycena dokonana kalkulatorem uproszczonym.

Podsumowując, samodzielna wycena firmy kalkulatorem będzie wymagać podstawowej wiedzy z zakresu analizy finansowej i biznesowej.

Największą jednak, w mojej opinii, wadą dostępnych kalkulatorów jest wykorzystywanie danych branżowych z gospodarki amerykańskiej. Ta wada dyskwalifikuje wiarygodność wyceny firmy z Polski za pomocą kalkulatora online.