Lokalizacja startupu – czy ma znaczenie dla inwestora?

Wielu przedsiębiorców zastanawia się czy szukać inwestora Venture Capital w dużej odległości od swojej siedziby, np. czy firma w Gdańsku powinna w ogóle rozważać inwestora, który ma siedzibę w Wałbrzychu.

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na takie pytanie, ponieważ pomimo wielu wad, dla niektórych firm odległość geograficzna od inwestora nie będzie miała dużego znaczenia.

Wiele zależy od branży, fazy rozwoju firmy, doświadczenia, umiejętności czy wykształcenia założyciela i jego zespołu oraz specyfiki danego startupu.

Zarówno założycielowi, jak i inwestorowi VC powinno zależeć na bliskiej współpracy. Przedsiębiorca, pozbawiony wsparcia inwestora może nie wykorzystać wszystkich możliwości rozwoju swojej firmy.

Nie bardzo wierzę we współpracę inwestora VC z młodą firmą przez telefon, emaila czy Skype’a.

Kryterium geograficzne w procesie poszukiwania kapitału jest często lekceważone przez obie strony, czyli inwestorów i przedsiębiorców.

Zdałem sobie z tego sprawę, gdy dyskutowałem kryteria nowej edycji działania POiG 3.1 (nabór zakończony w maju), w których m.in. punktowana była lokalizacja siedziby potencjalnego funduszu. Wielu uczestników rynku Venture Capital nie widziała w tym sensu.

Poniżej omawiam pięć głównych powodów dlaczego bliskość siedzib obu parterów jest ważna dla powodzenia transakcji i projektu po wejściu kapitałowym.

1. Negocjacje przedsiębiorcy z inwestorem Venture Capital

Po serii spotkań założyciela startupu z inwestorami Venture Capital dochodzi do momentu negocjacji w celu ustalenia biznesowych warunków wejścia kapitałowego w postaci listu intencyjnego określanego także jako term-sheet, a następnie umowy inwestycyjnej.

Spotkania przedsiębiorcy z inwestorem odbywają się najczęściej w siedzibie inwestora lub jej pobliżu.

Zwyczajowo, miejsce spotkania wyznacza inwestor. Duża odległość geograficzna pomiędzy siedzibami firmy i inwestora VC może ograniczyć liczbę spotkań osobistych i położenie nacisku na rozmowy telefoniczne i email. Takie podejście utrudnia wzajemne poznanie obu parterów.

Z punktu widzenia inwestora Venture Capital, to jak on ocenia założyciela jest krytyczne dla powodzenia projektu. Bez częstych spotkań, formalnych i nieformalnych, taka ocena jest praktycznie niemożliwa.

Bez wątpienia więc, to jak zostanie oceniony przedsiębiorca wpływa na kształtowanie się opinii inwestora na temat projektu.

Z drugiej strony, jeśli przedsiębiorca będzie miał więcej możliwości spotkań z inwestorem Venture Capital zwiększy swoje szanse na lepsze zaprezentowanie swojego projektu oraz przedstawienia siebie samego.

2. Możliwość zasięgnięcia opinii o inwestorze VC i przedsiębiorcy

Wybór inwestora Venture Capital to niełatwa decyzja dla założyciela startupu. Powinien on podsumować wszystkie za i przeciw.

Powinien również zasięgnąć opinii o inwestorze VC, najlepiej od innych przedsiębiorców, w których firmy ten inwestor zainwestował lub, z którymi współpracował.

Oddalenie geograficzne może utrudnić zebranie informacji. Łatwiej jest dokonać takiego rozpoznania, gdy inwestor działa w tym samym rejonie, co przedsiębiorca i mają co najmniej wspólnych „znajomych swoich znajomych”.

Im więcej opinii tym lepiej. W drugą stronę jest podobnie – łatwy dostęp inwestora do opinii na temat przedsiębiorcy będzie działać na korzyść przedsiębiorcy.

3. Współpraca firmy z inwestorem VC po inwestycji

Jeśli założyciel oczekuje od inwestora Venture Capital tylko pieniędzy, co może się okazać jego dużym błędem, to odległość pomiędzy siedzibami inwestora i firmy właściwie nie będzie miała znaczenia.

Spotkania wspólników będą się odbywać najczęściej co kwartał – przy okazji posiedzeń rady nadzorczej lub walnych zgromadzeń spółki. Będą one miały raczej formalny wymiar.

Jeśli jednak założyciel poszukuje „smart money” to warto zastanowić się nawet nad przeniesieniem siedziby w pobliże siedziby inwestora. Korzyści z częstych spotkań mogą być bardzo znaczące.

Moje doświadczenia dotyczące współpracy inwestora i przedsiębiorcy wskazują, że w bardzo wielu przypadkach sukces startupu był ściśle powiązany z bliskością siedzib firmy i inwestora. Duże odległości zazwyczaj wpływają negatywnie na rozwój firmy.

Firmy w fazie seed i startup oraz w restrukturyzacji zawsze powinny się znajdować w pobliżu siedziby inwestora.

Dzięki bliskiej współpracy inwestorzy są czasem w stanie dostrzec szybciej problemy niż sam przedsiębiorca. Inwestorzy w takiej sytuacji są też w stanie szybciej zareagować na pojawiające się problemy.

4. Koszty bezpośrednie delegacji

Kontrola kosztów startupu to jeden z najważniejszych czynników sukcesu przedsięwzięcia. Przy niewielkich kwotach inwestycji, np. 200-300 tysięcy złotych, koszty związane ze spotkaniami monitoringowymi z inwestorem mogą mieć duże znaczenie.

Można założyć, że średni miesięczny koszt może wynieść kilka tysięcy złotych, w zależności od liczby osób w podróży, liczby noclegów, sposobu transportu.

Do tego należy doliczyć koszty związane z organizacją posiedzeń rad nadzorczych zgromadzeń wspólników, które mogą wymagać pokrycia kosztów dojazdu i noclegu osób pełniących funkcje w tych organach.

Dodatkowo, warto wziąć pod uwagę koszt związany z czasem poświęconym przez przedsiębiorcę i członków zespołu firmy na dojazd.

Dojazd samochodem najczęściej wyklucza jakąkolwiek pracę, podczas podróży pociągiem lub samolotem często można pracować , ale też nie zawsze. Tak, więc bardzo często, podróż będzie oznaczała oderwanie się zespołu od codziennych działań operacyjnych.

5. Postrzeganie firmy w kolejnych rundach inwestycyjnych

W przypadku, gdy inwestor Venture Capital ma siedzibę bardzo oddaloną od siedziby firmy, potencjalni inwestorzy w kolejnej rundzie inwestycyjnej mogą domniemywać, iż przedsiębiorca nie miał zbyt dużego wyboru w zakresie finansowania.

Potencjalni inwestorzy zdają sobie bowiem sprawę z tego, iż nawet „smart money” mogą dużo tracić, gdy nie ma częstego kontaktu osobistego pomiędzy firmą a inwestorem.

Jeśli więc istniały jakieś racjonalne przyczyny wyboru inwestora z siedzibą oddaloną od siedziby firmy, przedsiębiorca powinien je przedstawić nie czekając na pytanie.

Temat rund inwestycyjnych szeroko poruszyłem w Finansowanie startupu. Źródła. Rundy inwestycyjne.