Jak napisać (stworzyć) biznes plan krok po kroku

Napisanie biznesplanu zależy przede wszystkim od umiejętności, wiedzy, którą posiada właściciel firmy czy pomysłodawca. W napisaniu biznesplanu lub jego głównych części może pomóc wykwalifikowany doradca.

Ważne kwestie to cel biznesplanu i typ jego odbiorcy, a także specyfika projektu. Wpływają one bezpośrednio na poziom zaawansowania tego materiału inwestycyjnego. Im wyższe oczekiwania wobec biznes planu tym większe zapotrzebowanie na wiedzę i umiejętności.

Niektórzy przedsiębiorcy idą na skróty i wykorzystują gotowe biznesplany. Według mnie takie podejście sprawdza się tylko w wąskiej grupie sytuacji biznesowych.

Biznesplan – definicja

Zanim przejdę omówienia kolejnych kroków dotyczących napisania biznesplanu przedstawię krótko definicję tego materiału inwestycyjnego.

Biznes plan to przedstawiony w formie opisowej i numerycznej plan rozwoju biznesowego firmy czy projektu. W takim planie rozwoju zawiera się między innymi informacje opisujące firmę, jej rynek docelowy, konkurencję, przyjęte cele biznesowe oraz sposób ich realizacji wraz z prognozami finansowymi.

Ten materiał inwestycyjny wykorzystuje się najczęściej w związku z pozyskiwaniem finansowania bankowego, dotacji czy kapitału od inwestora. Wykorzystuje się go również na potrzeby wewnętrzne właścicieli i osób zarządzających firmą.

Wpływ umiejętności i wiedzy na pisanie biznesplanu

Jak wspominałem powyżej, napisanie biznes planu wymaga od przedsiębiorcy posiadania między innymi odpowiedniej wiedzy i umiejętności.

Od przedsiębiorcy czy pomysłodawcy wymaga się podstawowej wiedzy jak przygotować ten materiał inwestycyjny, a także jak przedstawić poszczególne obszary projektu czy poprawnie oszacować wartość poszukiwanego kapitału.

Przy tworzeniu biznesplanu kluczowe są również umiejętności. Przykładowo, szczególnie ważna jest umiejętność posługiwania się arkuszami kalkulacyjnymi programami, jak Microsoft Excel czy Arkusze Google.

Tworzenie biznesplanu zależy od jego celu i odbiorcy

W praktyce biznesowej nie funkcjonuje jeden format biznes planu. Przede wszystkim różnią się one od siebie ze względu na przyjęty cel oraz konkretnego odbiorcę tego materiału.

Wyróżnia się najczęściej trzy główne cele biznes planu:

• pozyskiwanie finansowania ze źródeł zewnętrznych,
• kontrola realizacji celów biznesowych (kamieni milowych),
• jako narzędzie informacyjne, gdy na przykład właściciele czy rada nadzorcza chcą pozyskać wiedzę o sytuacji bieżącej firmy oraz jej zamiarach na przyszłość.

Główni odbiorcy to przede wszystkim banki, inwestorzy, instytucje przyznające dotacje czy osoby i podmioty powiązane z firmą.

Każdy z tych odbiorców wymaga innego materiału inwestycyjnego. Każdy z nich oczekuje dostosowania do przekazywanych informacji do ich wymagań.

Przykładowo, biznes plan do banku nie powinien zawierać tych samych informacji co biznes plan dotyczący pozyskania dotacji ze środków unijnych.

Pisanie biznesplanu- krok po kroku

Jak przedstawiłem powyżej napisanie poprawnego biznes planu zależy od wielu czynników. Powoduje to, że nie ma jednego podejścia, które można zastosować w tworzeniu biznes planu.

Poniżej spróbowałem przedstawić zbiór konkretnych kroków, które powinny się pojawić zawsze, gdy tworzy się biznesplan. Podane przeze mnie kroki będą zawsze wymagały dostosowania do umiejętności i wiedzy, a także celu i adresatów tego materiału inwestycyjnego.

Stwórz wiarygodny model biznesowy

Przed przystąpieniem do pisania biznesplanu należy przede wszystkim zacząć od przygotowań w zakresie opracowania modelu biznesowego firmy.

Takie przygotowania polegają między innymi na zgromadzeniu informacji o rynku i konkurencyjnych produktach, usługach czy rozwiązaniach, profilu klientów, wymaganych zasobów osobowych, materialnych i niematerialnych.

Takie informacje powinno się zweryfikować w wielu źródłach oraz oprzeć na wiarygodnych założeniach biznesowych.

Gromadzenie informacji biznesowych dotyczących projektu to proces ciągły. Powinien on być realizowany równolegle z innymi krokami.

Opracuj prognozy rozwoju biznesu

Kolejny krok w pisaniu biznesplanu to przygotowanie prognoz rozwoju firmy (projektu) w kolejnych latach. Zazwyczaj dotyczą one najbliższych 5 lat. Stworzenie długoletnich prognoz polega najczęściej na ekstrapolacji danych wynikających z pierwszego czy ewentualnie drugiego roku prognozy.

Takie prognozy opierają się o wiarygodne założenia dotyczące realizacji (egzekucji) projektu. Wynikają z nich kluczowe kamienie milowe.

Dostosuj pisanie biznesplanu do specyfiki projektu

Identyfikacja kluczowych obszarów projektu to kolejny krok pomysłodawcy czy przedsiębiorcy w tworzeniu biznes planu. Następnie, powinien on zdecydować o sposobie ich przedstawienia.

Chodzi o to, aby dostosować ten plan rozwoju do specyfiki danej firmy czy danego projektu. Tak jak istnieją dwie identyczne firmy, tak nie ma dwóch takich samych biznes planów.

Stwórz spis treści biznes planu, a następnie wypełnij go treścią

Przygotowanie spisu treści to krok, który rozpoczyna tworzenie konkretnej treści biznes planu.

Spis treści biznes planu powinien odzwierciedlać decyzje podjęte w poprzednim kroku. Chodzi o wybór kluczowych obszarów. Warto mieć na uwadze, że ten materiał inwestycyjny to nie formularz i nie ma konieczności pisania „na siłę” o czymś, co nie jest istotne z punktu widzenia konkretnego projektu.

Przykładowo, jeśli działalność firmy polega na handlu to można pominąć standardowy obszar dotyczący opisu rzeczowego majątku trwałego związanego z produkcją.

Cały czas poszerzaj informacje o projekcie

Równolegle do pisania biznes planu, przedsiębiorca powinien w sposób ciągły poszukiwać nowych informacji dotyczących realizowanego projektu.

Takie nowe informacje często są odzwierciedlane przede wszystkim w założeniach przyjętych w prognozach finansowych. Mogą też przykładowo dotyczyć zmian profilu klienta, a tym samym poszerzenia lub zawężenia rynku docelowego.

Poproś innych o ocenę Twojej pracy

Tworząc biznesplan warto poprosić osoby z zewnątrz o ocenę Twojej pracy. Najlepiej, taką dyskusję najlepiej rozpocząć jeszcze w trakcie tworzenia biznes planu bez czekania na stworzenie wersji finalnej.

Pozyskaj wsparcie doradców

Wsparcie doradców w zakresie pisania biznesplanu zazwyczaj zależy od następujących kwestii:

• celów biznesplanu i jego odbiorców oraz oczekiwań samego przedsiębiorcy wobec tego narzędzia inwestycyjnego,
• wiedzy i umiejętności posiadanych przez przedsiębiorcę czy pomysłodawcę,
• specyfiki firmy i jej branży oraz stopnia złożoności procesów biznesowych.

Właściciel firmy może zatrudnić doradcę czy doradców, który pomogą mu w konkretnych obszarach, w które wymagają szczególnych kompetencji lub w przygotowaniu biznes planu jako całości.