Gotowe biznesplany. Czy warto z nich korzystać?

Gotowe biznesplany wykorzystuje się, aby skrócić czas przygotowania materiału inwestycyjnego i przyśpieszyć pozyskanie finansowania. Pomysłodawcy i właściciele firm najczęściej stosują je w przypadku poszukiwania kapitału bankowego.

W mojej opinii, wykorzystywanie gotowych biznesplanów powinno się odbywać z zachowaniem dużej rozwagi.

Poniżej omawiam dwie istotne wady, które charakteryzują gotowe biznesplany, czyli:

• brak dostosowania do celu, adresata oraz specyfiki firmy czy projektu,
• niedopracowany model biznesowy przedsięwzięcia.

Definicja biznesplanu

Przed omówieniem korzyści i ryzyk, które niosą ze sobą gotowe biznesplany, chciałbym krótko odnieść się najpierw do definicji biznes planu.

W skrócie, biznesplan to przedstawiony w formie opisowej oraz numerycznej plan rozwoju projektu biznesowego lub firmy.

W biznesplanach zawiera się główne informacje dotyczące firmy czy projektu biznesowego, rynku docelowego, konkurencyjnych firm i ich produktów, usług czy oferowanych rozwiązań, celów biznesowych oraz sposobu ich realizacji, a także prognozy finansowe.

Według obiegowych opinii, biznesplan to dość obszerny materiał, którego liczba stron to co najmniej kilkadziesiąt stron. W praktyce, sytuacja wygląda nieco inaczej, o czym piszę więcej poniżej.

Temat biznesplanów omówiłem szeroko przede wszystkim w Biznes plan firmy i startupu. Co to jest? Jak napisać?

Tej tematyce poświęciłem również inne teksty, a w tym między innymi:

• Uproszczony biznesplan. Kiedy najlepiej stosować?
• Jak napisać (stworzyć) biznes plan krok po kroku
• Biznes plan do banku. Co go wyróżnia? Czy się przydaje?
• Przykładowy biznes plan. Kiedy się przyda?

Biznesplany muszą być dostosowane do celu czy odbiorcy

Jednak, z praktyki biznesowej wynika, że nie ma czegoś takiego jak jeden format biznes planu. Forma i zawartość tego materiału inwestycyjnego powinny być zawsze dostosowane do konkretnego celu biznesplanu, typu odbiorcy oraz specyfiki firmy.

Główne cele biznesplanu to przede wszystkim pozyskiwanie finansowania dla firmy. Głównym odbiorcami w tym przypadku są między innymi:

• inwestorzy (np. fundusze i anioły biznesu),
• banki i instytucje finansowe,
• podmioty zajmujące się przyznawaniem dotacji unijnych.

Biznesplany pełną także funkcję informacyjną czy planistyczną. Ich odbiorcy to między innymi osoby związane ze firmą, jak jej właściciele czy członkowie rad nadzorczych lub też partnerzy biznesowi.

Gotowe biznesplany mają bardzo ograniczone zastosowanie

Gotowe biznesplany to materiały inwestycyjne, które zazwyczaj są przygotowane dla konkretnych odbiorców i nie uwzględniają specyfiki danej firmy. Niektóre z nich są przygotowane w taki sposób, aby odpowiadać na oczekiwania wszystkich odbiorców, co w praktyce mało możliwe.

Dla wielu przedsięwzięć biznesowych, gotowe biznesplany nie mają większego sensu. Wynika to między innymi z tego, że:

• każde przedsięwzięcie biznesowe jest inne, a gotowe biznesplany nie odnoszą się zazwyczaj do konkretnego rynku lokalnego czy specyfiki danego przedsięwzięcia, np. typu kuchni oferowanej przez restaurację,
• przedsiębiorca czy pomysłodawca ma konkretny cel związany z biznesplanem oraz konkretny typ odbiorcy biznesplanu.

Podsumowując, biznesplan to materiał inwestycyjny, który powinien odzwierciedlać pomysł właściciela firmy czy pomysłodawcy na prowadzenie konkretnego biznesu. Powinien on brać pod uwagę jego specyfikę oraz fazę rozwoju.

Jednocześnie, powinien on być stworzony w ten sposób, aby aby odpowiadać oczekiwaniom odbiorcy tego materiału. Oznacza to, że nie ma sensu przedstawiać biznesplanu do banku aniołowi biznesu czy funduszowi.

Gotowe biznesplany sprawdzą się w bardzo niewielu sytuacjach. Dotyczy to projektów biznesowych czy firm, które działają na zasadzie powszechnego modelu biznesowego, a jednocześnie, w podobnym otoczeniu rynkowym.

Za przykład mogą posłużyć punkty sprzedaży gazet (saloniki prasowe) w centrach handlowych. Takie przedsięwzięcie biznesowe ma prawie identyczny charakter niezależnie od miasta. Różnice mogą czasem dotyczyć wielkości miasta, w którym zlokalizowane jest takie centrum handlowe.

Gotowe biznesplany nie pomagają w budowie firmy

Gotowe biznesplany mają na celu przyśpieszenie procesu pozyskania finansowania. Ta droga na skróty nie wymaga żadnego wkładu pracy ze strony właściciela firmy. Daje ona oszczędność czasu, ale nie dostarcza przedsiębiorcy realnego narzędzia biznesowego.

Innymi słowy, pomysłodawca czy właściciel firmy nie gromadzi żadnych informacji na temat modelu biznesowego przedsięwzięcia. Nie dochodzi do analiz dotyczących na przykład rynku docelowego, sposobu dotarcia do klienta czy jego pozyskania lub też niezbędnych zasobów materialnych, niematerialnych czy osobowych.

Przedsiębiorcy, którzy wykorzystują gotowe biznesplany, tracą szansę, aby dokonać realnej weryfikacji pomysłu na biznes czy modelu biznesowego. Z drugiej strony, praca nad biznes planem, samodzielna czy we współpracy z doradcami, zmusza do zastanowienia się nad wszystkimi aspektami prowadzenia firmy czy projektu.

Podsumowując, gotowe biznesplany to droga na skróty, która w dłuższym terminie może się okazać fatalna w skutkach dla wielu przedsiębiorców. Taki brak przygotowania do prowadzenia własnego biznesu w wielu przypadkach prowadzi z kolei do szybkiego zamknięcia firmy.