EBITDA. Co to jest? Jak liczyć? Wzór.

EBITDA to chyba jedna z najbardziej rozpoznawalnych miar rentowności działalności biznesowej przedsiębiorstwa. EBITDA również często wykorzystuje się przy wycenie firmy. Według mnie jest to również jedna z najbardziej nadużywanych kategorii finansowych.

Poniżej przedstawiam definicję i sposób obliczania (wzór).

EBITDA – definicja

EBITDA to „earnings before interest, taxes, depreciation and amortization”, co oznacza zysk przed odsetkami, podatkami i amortyzacją.

„Odsetki” („interest”) to koszty finansowe (koszty oprocentowania długu) pomniejszone o przychody finansowe. „Podatki” (taxes) to podatek dochodowy płacony przez przedsiębiorstwo od osiąganych przez nie dochodów, czyli, w zależności od formy prawnej, CIT lub PIT (do „podatków” nie należy VAT).

„Amortyzacja” („depreciation and amortization”) to koszt, który odpowiada rozliczanemu w czasie zużyciu czy wykorzystaniu zakupionych przez przedsiębiorstwo składników majątku, czyli Rzeczowych Aktywów Trwałych (majątek trwały materialny) oraz Wartości Niematerialnych i Prawnych (WNiP).

EBITDA odzwierciedla wynik z szeroko pojętej działalności operacyjnej przedsiębiorstwa.

Na ten wynik składa się zarówno wynik z działalności podstawowej, jak i działalności innej niż podstawa, przed odliczeniem kosztów finansowych i podatku dochodowego, a także kosztów amortyzacji majątku trwałego materialnego i niematerialnego (WNiP).

EBITDA to wynik z działalności przedsiębiorstwa, który osiąga się poprzez wykorzystaniu kapitałów własnych, jak i finansowania zewnętrznego.

Finansowanie zewnętrzne może mieć postać długu (pożyczki, kredyty) czy kredytu kupieckiego (zobowiązania handlowe o przedłużonym terminie płatności).

EBITDA – obliczanie

Najprostszym sposobem obliczenia EBITDA jest wykorzystanie dwóch wielkości finansowych: EBIT i amortyzacji.

Zależność wszystkich trzech kategorii finansowych przedstawiam poniżej w postaci następującego wzoru :

EBITDA to EBIT plus Amortyzacja środków trwałych (materialnych i niematerialnych)

EBITDA to wynik z działalności firmy, który oblicza się identycznie jak EBIT z jednym wyjątkiem – w kosztach nie ujmuje się amortyzacji.

EBIT to zysk, który powstaje w wyniku odjęcia od przychodów z działalności podstawowej i niepodstawowej odpowiadających im kosztów, w tym również wartości odpisów amortyzacyjnych, ale bez kosztów finansowych i kosztów podatkowych.

Na podstawie rekomendacji SEC (organu nadzorującego rynki finansowe w USA) EBIT oblicza się na podstawie następującego wzoru:

Zysk Netto plus koszty podatkowe plus koszty finansowe związane z obsługą długu z uwzględnieniem przychodów finansowych

Na temat obliczania EBIT i problemach z tym związanych pisałem więcej w EBIT to nie zysk operacyjny .

.

Amortyzacja

Amortyzacja odzwierciedla rozłożony w czasie koszt środków trwałych zakupionych przez firmę i wykorzystywanych w działalności operacyjnej.

Firma może dokonywać odpisów amortyzacyjnych aktywów trwałych:

• materialnych (maszyny i urządzenia, budynki itp.),
• niematerialnych (WNiP, czyli wartości niematerialne i prawne jak know-how, patenty, znaki towarowe, marki, licencje itp.).

Amortyzacja to typowy koszt niegotówkowy, czyli koszt, z którym nie wiąże się wydatek gotówkowy (wydatek gotówkowy w postaci zakupu środka trwałego występuje przed rozpoczęciem wykazywania kosztu amortyzacji).

Przykładowo, koszt powierzchni biurowej za dany miesiąc ma zazwyczaj odzwierciedlenie w przepływie gotówkowym, ponieważ dokonywana jest płatność na rzecz właściciela.

W przypadku amortyzacji, wydatek gotówkowy (np. zakup urządzenia) ma miejsce w jednym miesiącu, a koszt (w postaci odpisów amortyzacyjnych) rozlicza się np. przez 5 lat, czyli 60 miesięcy.

Termin „depreciation and amortization”, stosowany w Ameryce Północnej, jest równoznaczny z terminem „amortyzacja”, stosowanym w Polsce i innych krajach Europy.

„Depreciation” oznacza amortyzację majątku trwałego materialnego (maszyny, urządzenia, samochody itp.), czyli tangible assets.

Natomiast „amortization” oznacza amortyzację majątku trwałego niematerialnego (np. oprogramowanie, patenty, znaki towarowe, marki itp.), czyli tzw. intangible assets.

Do obliczenia EBITDA wykorzystuje się, oczywiście, amortyzację „bilansowa”, a nie – „podatkową”. Na ten temat i w ogóle o amortyzacji pisałem szeroko w Amortyzacja. Co to jest? Na czym polega?.

Znaczenie amortyzacji w przypadku EBITDA jest bardzo duże. W tym ujęciu, o „sile” tej kategorii finansowej stanowi wielkość udziału amortyzacji w wartości tego wyniku.

Jakość tej kategorii finansowej będzie zmniejszać się wraz ze zwiększaniem się udziału procentowego amortyzacji, a zwiększać się wraz ze zmniejszaniem się tego udziału.

EBITDA – o czym mówi?

EBITDA to wielkość, która przedstawia działalność firmy bez uwzględniania kosztów związanych z inwestycjami w aktywa trwałe (materialne i niematerialne).

W EBITDA nie ujmuje się więc w żaden sposób ani wydatków gotówkowych związanych z zakupem środków trwałych (CAPEX), ani odpisów amortyzacyjnych dotyczących środków trwałych.

Innymi słowy, w odróżnieniu od EBIT, EBITDA pomija wszelkie koszty związane z poczynionymi inwestycjami. Jednocześnie, ujmuje tylko koszty operacyjne i nieoperacyjne z działalności kontynuowanej.

Jak wspominałem powyżej, w EBITDA nie ujmuje się kosztów finansowych i podatkowych.

Posługiwanie się tym wynikiem ma przede wszystkim sens w przypadku przedsiębiorstw, które:

• poczyniły już znaczące inwestycje w majątek,
• nie będą już takich inwestycji dokonywać przez pewien okres.

Mogą to być również firmy znajdujące się w trudnej sytuacji ekonomicznej, których nie stać na dokonywanie wydatków inwestycyjnych.

Nieformalny „wskaźnik”

EBITDA, podobnie jak EBIT, to kategoria finansowa, którą powszechnie wykorzystuje się na rynku kapitałowym w Polsce i na świecie. Posługują się tą kategorią miedzy innymi spółki giełdowe, analitycy, a także prasa biznesowa i finansowa.

EBITDA wykorzystuje się jako kategorię porównawczą w wycenie firmy metodą rynkową (porównawczą).

Kategorię tę wykorzystuje się również często w wycenie firmy kalkulatorem online, gdy przedsiębiorca przeprowadza wstępną wycenę.

Pomimo powszechności omawianej kategorii finansowej, nie doczekała się ona formalnego zdefiniowania ani w Polsce, ani w innych krajach. Nie istnieją żadne regulacje w krajowych czy międzynarodowych zasadach rachunkowości (GAAP).

W celu uniknięcia nieporozumień w zakresie prezentowania EBITDA, organ nadzorujący rynek kapitałowy w USA (SEC) wymaga od spółek giełdowych dostosowania się do jego rekomendacji w zakresie definicji tej wielkości.

Dodatkowo, SEC zobowiązał wszystkie spółki giełdowe do przedstawiania w raportach finansowych sposobu kalkulacji EBITDA. Jednocześnie sama kalkulacja tej wielkości musi się opierać na wielkościach księgowych zdefiniowanych w przepisach księgowych (GAAP).

Jeśli kalkulacja EBITDA nie bazuje na rekomendacjach SEC, spółka musi zastosować inną nazwę dla takiej wartości finansowej, np. adjusted EBITDA, czyli w wolnym tłumaczeniu – „skorygowany EBITDA”.

W ostatniej dekadzie wiele firm w USA zostało zmuszonych do zaktualizowania informacji finansowych odnoszących się EBITDA.

Więcej na temat rekomendacji SEC dotyczących dotyczącej omawianej kategorii finansowej można przeczytać między innymi w:

• Final Rule: Conditions for Use of Non-GAAP Financial Measures
• Frequently Asked Questions Regarding the Use of Non-GAAP Financial Measures.

Na korzyść EBITDA przemawia fakt, iż wszystkie elementy, wykorzystywane w obliczaniu tej wielkości, są szczegółowo zdefiniowane w lokalnych czy międzynarodowych przepisach księgowych.

Niestety, jednocześnie, wszystkie te przepisy dopuszczają wybór metod czy sposobów księgowania niektórych transakcji. Wpływa to negatywnie na porównywalność EBITDA pomiędzy firmami.