5 podstawowych form biznes planu

Najkrócej można powiedzieć, że biznes plan określa cel biznesowy i sposób realizacji tego celu.

Określenie sposobu realizacji wymaga przedstawienia analizy firmy czy projektu, produktów czy usług, rynku, otoczenia gospodarczego, a w tym konkurencji, planu operacyjnego oraz prognoz.

Biznes plan to nasz plan działania, niezależnie od tego jaką ma formę, który powinien być zawsze dostosowany do sytuacji i adresata.

Biznes plan może być jednak przedstawiony w kilku formatach i to nie tylko na piśmie.

1. „Tradycyjny” biznes plan

Zwyczajowo, gdy myślimy o biznes planie myślimy o grubym, co najmniej 60 stronicowym dokumencie napisanym w Wordzie z tabelami finansowymi w Excelu jako załącznikiem. Jest to jeden z najbardziej popularnych formatów, a jednocześnie ten, który najczęściej mógłby być zastąpiony innymi formatami.

O biznes planie napisałem wiele tekstów, a w tym między innymi:

• Biznes plan na dotacje unijne. Na czym polega?
• Biznes plan do banku. Co go wyróżnia? Czy się przydaje?

2. Teaser inwestycyjny

Gdy szuka się inwestora warto przygotować na początek jedno-dwustronicowe podsumowanie naszego przedsięwzięcia, czyli teaser inwestycyjny.

O teaserze inwestycyjnym pisałem bardzo szeroko w Teaser inwestycyjny. Jak napisać? Przewodnik.

Taki biznes plan musi być zawierać wszystkie elementy opisane powyżej i powinien być poszerzony o elementy specyficzne dla danego projektu i rynku. Inwestorzy Venture Capital nie chcą czytać od razu dokumentów grubych jak „Krzyżacy” w jednym tomie.

W takim przypadku czytają wstęp, gdzie jest podsumowanie projektu, ewentualnie kartkują resztę dokumentu w poszukiwaniu uzupełniających wstęp informacji.

Zaglądają również do podsumowania prognoz. Tyle wystarczy, aby stwierdzić na początek czy projekt jest interesujący czy nie.

3. Prezentacja inwestycyjna (pitch deck)

Podczas spotkania z inwestorem czy inwestorami, gdy opowiadamy o naszym projekcie, warto posłużyć się materiałem przygotowanym w programie Power Point. Biznes plan w tej formie to prezentacja inwestycyjna, czyli pitch deck.

Jeśli inwestor narzucił ograniczenia czasowe dotyczące spotkania to należy wykorzystać zasadę, którą promuje Guy Kawasaki, czyli 10-20-30. Oznacza ona maksymalnie 10 slajdów, 20 minut na prezentację i czcionkę o wielkości minimum 30.

4. Elevator pitch

Przygotuj się do opowiedzenia o swoim projekcie w ciągu kilku minut bez wsparcia żadnych dokumentów. Takie przedstawienie biznes planu określa się jako elevator pitch, bo powinno zająć tyle czasu ile przejazd windą kilkunastu pięter. Powiedzmy, że 3 minuty.

5. Model finansowy

Biznes plan można przedstawić w arkuszu kalkulacyjnym, np. w Excelu. Główną zaletą takiego podejścia jest możliwość zaprezentowania kamieni milowych projektu i określenia definicji sukcesu i porażki.

Taka forma ma sens, gdy projekt był już wcześniej zaprezentowany. Więcej na temat modelu finansowego można znaleźć w Dlaczego model finansowy jest ważny dla startupu?

O biznesie możemy też opowiedzieć w krótkim filmiku, co wbrew pozorom nie jest łatwe.

Biznes plan w formacie tradycyjnym przydaje się głównie na późniejszych etapach rozwoju firmy, gdy nastąpiła weryfikacja naszych założeń (kamieni milowych).

Szczegółowość dokumentu powinna więc iść w parze z etapem rozwoju projektu czy firmy. „Klasyczne” biznes plany mają charakter zbyt statyczny, aby nadążyć za dynamiką wczesnych etapów rozwoju firmy.

„Klasyczne” biznes plany będą wykorzystywane w projektach typu „corporate venture”, gdzie proces decyzyjny charakteryzuje się wysokim sformalizowaniem (np. zatwierdzanie przez radę nadzorczą).

Nie uciekniemy od „klasycznych” biznes planów w przypadku finansowania ze środków UE.